Ik zat in de lezersjury voor de Hebban Debuutprijs!

Ieder jaar reikt Hebban een prijs uit aan wat volgens hen het beste debuut van het afgelopen jaar was.  Ondertussen is de shortlist bekend: Mijn vader is een vliegtuig (Antionnette Beumer), Noord (Sien Volders) en Kleihuid (Herien Wensink) zijn de kanshebbers. Het is nu aan de Hebban-redactie en een aantal boekverkopers om een winnaar te kiezen. Deze shortlist kwam echter tot stand uit een lijst van twaalf genomineerden, waarover een lezersjury van 100 lezers – waaronder ik! – een oordeel mochten vellen.

Van de twaalf genomineerden las ieder lid van de lezersjury er vijf. Op mijn lijstje stonden De avond is ongemak (Marieke Lucas Rijneveld), Noord (Sien Volders), Klaproos (Anne-Fleur van der Heiden), Glorie (Patricia Jozef) en Ongemakkelijke mensen (Elly Biesters). Dit zijn mijn bevindingen.

De avond is ongemak - Marieke Lucas Rijneveld

De avond is ongemak – Marieke Lucas Rijneveld

Een gereformeerd boerengezin wordt getroffen door de dood van een kind. Door de ogen van Jas zien we hoe de familieleden elk op hun eigen manier omgaan met het verlies. Vader en moeder zijn volledig verlamd door verdriet en zien niet hoe Jas, haar zusje Hanna en haar broer Obbe ondertussen langzaam ontsporen. De avond is ongemak deed me denken aan Het Smelt, overigens een eerdere winnaar van de Hebban Debuutprijs. Ik vond het verhaal schrijnend en smerig, maar tegelijkertijd wist het boek naast walging weinig emotie bij me los te maken. Het taalgebruik las niet altijd even prettig door de vele vergelijkingen en metaforen. Het verhaal blijft in een kringetje steeds hetzelfde vertellen (waar gaat het heen? van kwaad tot erger?) en ook het einde was erg voorspelbaar. Dit boek was niet aan mij besteed.

Klaproos - Anne-Fleur van der Heijden

Klaproos – Anne-Fleur van der Heiden

Klaproos heb ik letterlijk in één ruk uitgelezen omdat ik niet kon stoppen met lezen. Op haar zesentwintigste verjaardag besluit Noor na een lange periode van stilzwijgen weer contact op te nemen met haar moeder en haar stiefvader Las. Las is terminaal ziek. Nu kan Noor de confrontatie met hen en met haar jeugd niet meer uit de weg gaan. Zowel haar moeder als Las zijn namelijk verslaafd aan drugs. Dat heeft van kinds af aan invloed gehad op Noor. Hoewel het verhaal allesbehalve chronologisch verteld wordt, heb je aan het eind van het boek een heel compleet overzicht van een bijzondere jeugd. Noor houdt zielsveel van haar moeder, maar tegelijkertijd heeft ze het moeilijk met haar. Een prachtige vertelling met evenzo prachtige zinnen beschreven. De titels van de hoofdstukken zijn geniaal.

Noord - Sien Volders

Noord – Sien Volders

Toegegeven, ik was wat sceptisch toen ik aan deze roman begon. Namen als Guy Mortier, Peter Verhelst, Herman Brusselmans en Marc Didden prijzen het boek aan en doorheen Vlaanderen werd Noord als snel een hype. En meestal gaan gehypte boeken en ik niet samen. Ook moet ik eerlijk toegeven dat de flaptekst mij niet erg aansprak, als dit boek niet op mijn lijstje voor de debuutprijs had gestaan, had ik het waarschijnlijk niet gelezen. En dat zou zonde zijn geweest. Want wat is Noord een schitterend boek vol pure emoties. Sien Volders weet op papier vast te leggen hoe ik de liefde beleef. Ik las het complete boek op een enkele dag en wilde niet stoppen met lezen. Ook al waren bepaalde plotwendingen voorspelbaar, toch vond ik het mooi. Ik had meerdere keren tranen in mijn ogen en tegen het einde moest ik echt huilen. Prachtig.

Glorie - Patricia Jozef

Glorie – Patricia Jozef

Na het afronden van zijn doctoraat in filosofie en een aantal jaren thuis te hebben gezeten zonder een passende job te vinden (320 sollicitatiebrieven en geen enkel resultaat), besluit Marcel het roer omgooien. Hij vervalst zijn cv en solliciteert op de baan van event manager aan de Teniersacademie in Antwerpen. Hoewel ik niet achter de werkwijze van Marcel sta, vond ik hem wel een sympathiek personage. Hij is niet perfect – en dat is realistisch. Naast een nieuwe job neemt hij als mantelzorger de, steeds groter wordende, zorg voor zijn moeder op zich. De tweede verhaallijn in het boek is geschreven vanuit het perspectief van kunstenares Bodine Bourdeaud’hui. Ze is een jonge moeder die sinds de geboorte van baby Abel haar eigen cultstatus probeert te relativeren. Patricia Jozef geeft de lezer een interessant inkijkje in de wereld van de kunsten, terwijl ze ondertussen menselijke relaties probeert te duiden. Beide hoofdpersonages zijn bezig met hun eigen imago, hebben veel ambitie en zijn op zoek naar geluk. De roman is vlot, maar prachtig geschreven en bij vlagen zeer grappig. De setting in Antwerpen geeft het verhaal een authentiek gevoel mee, net als de imperfecte personages. Een aanrader.

Ongemakkelijke mensen - Elly Biesters

Ongemakkelijke mensen – Elly Biesters

In Ongemakkelijke mensen heeft een naamloos meisje de hoofdrol. Ze groeit in de jaren zeventig op in een klein dorpje, ergens in het rivierenlandschap van Nederland. Centraal in haar leven staat haar opa. Ooit was hij een trotse en machtige visser, nu moet hij zijn dagen slijten op de boerderij. Ik vond de opa van het meisje erg grappig. Hij deed me op sommige momenten ook wel aan mijn eigen opa denken. Sowieso zijn alle personages geloofwaardig en realistisch. Helaas had ik alleen het gevoel dat het verhaal niet echt ergens naartoe ging. De vele herhalingen beginnen op een gegeven moment ook wat te vervelen. Ongemakkelijke mensen is een chronologische vertelling van het alledaagse leven, waarin de meeste personages niet echt perspectief hebben. Dit is hun leven en zo zal het zijn. Het verhaal leest gemakkelijk en de setting is erg herkenbaar, ook voor iemand die de jaren zeventig niet heeft meegemaakt.

Andere boeken van de longlist die ik al eerder las:

Mijn vader is een vliegtuig – Antoinette Beumer

De succesvolle Eva, bijna veertig, lijkt alles te hebben: een gelukkig gezin, een succesvol bedrijf en binnenkort het huis van haar dromen. Na de plotselinge dood van haar moeder wordt Eva echter steeds angstiger. Ze heeft nachtmerries en raakt ervan overtuigd dat er gevaar dreigt voor haar en haar kinderen. Gaandeweg verliest Eva steeds meer de grip op de werkelijkheid. In haar zoektocht naar de oorsprong van haar angsten ontdekt ze hiaten in haar geheugen. Als ze besluit contact op te nemen met haar vader, die al 33 jaar in een psychiatrische inrichting verblijft, is dat het begin van een beangstigende ontdekkingsreis naar het verleden. Mijn vader is een vliegtuig, het literaire debuut van regisseur Antoinette Beumer, is een bijzonder mooie psychologische roman die de grens tussen feit en fictie bewandelt. Een intrigerende karakterschets van een succesvolle vrouw op het randje van de waanzin.

Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken

Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken – Arjen van Veelen

Een prachtig verhaal! In dit boek reist een jonge schrijver af naar Alexandrië om de boeken van zijn overleden vriend daar in de beroemde bibliotheek te plaatsen. Een eerbetoon aan een bijzondere vriendschap, gebaseerd op gebeurtenissen in het leven van Van Veelen. Zakdoekjes zijn absoluut geen overbodige luxe tijdens het lezen van het essayistische Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken. Het boek is best te omschrijven als een authentiek verslag van rouwverwerking, aangevuld met prachtige inzichten over vriendschap en het leven, een spoedcursus Griekse mythologie en een introductie tot de mysterieuze verschijning van Alexander de Grote.

Mijn topfavoriet Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken staat helaas niet op de shortlist. Desalniettemin ben ik heel benieuwd welk boek tot winnaar uitgeroepen zal worden.

Meer leestips?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief
en ontvang ongeveer maandelijks verse boekentips!